Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/20.500.11960/2160
Title: Reconhecimento do papel das artes no ensino básico cabo-verdiano: caso de Santa Catarina
Authors: Almeida, Carlos Alberto dos Santos
Sousa, Ana Isabel
Lima, Arlinda Medina
Keywords: Educação artística
Educação básica
Currículo
Formação de professores
Artistic education
Elementary education
Curriculum
Teacher training
Idukason artístika
Idukason básiku
Kuríkulu
Formason di prufesoris
Issue Date: 25-Feb-2019
Abstract: Esta investigação tem como finalidade compreender os motivos que estão ligados à falta de reconhecimento do papel das artes no ensino básico. Foi motivada pela necessidade de suprir as lacunas encontradas no ensino da área das artes no sistema educativo no concelho de Santa Catarina, aprofundar os conhecimentos relativos à temática escolhida e compreender como deve acontecer o processo de ensino-aprendizagem da educação artística nas escolas básicas. Foi impulsionada ainda pelo nosso reconhecimento da importância que a educação artística tem no desenvolvimento integral do indivíduo e pela nossa consciência da necessidade de integração de conteúdos de educação artística noutras disciplinas, com vista à interdisciplinaridade, facilitadora da assimilação dos conteúdos (das artes, mas não só, de todas as áreas envolvidas) ao longo do processo ensino-aprendizagem do aluno. Foi utilizada a metodologia interpretativa, em que normalmente se baseiam os estudos de caso, empregando técnicas qualitativas e descritivas. Na recolha dos dados foram utilizadas diferentes técnicas, nomeadamente a observação, a entrevista, o questionário, bem como a análise documental. Assim, foram participantes deste estudo, 4 docentes e 120 alunos que lecionam no/frequentam o ensino básico obrigatório, respetivamente. Conclui-se que a Educação Artística é uma das disciplinas preferidas dos alunos, pois além de servir como facilitadora da aprendizagem de conteúdos e competências de outras disciplinas, ajuda no desenvolvimento cognitivo, criativo, expressivo e sócio-emocional dos alunos. Ainda é necessária e urgente uma reflexão sobre a Educação Artística em Cabo Verde, em que se possa contar com o envolvimento de todos no processo educativo, considerando todas as características sociais, económicas, religiosas, ideológicas e culturais, nas suas múltiplas dimensões, para que se possa transformar a mesma num processo menos abstrato e mais significativo e estimulante para o aluno, de modo a que se possa minimizar algumas das dificuldades encontradas, criando condições (recursos humanos, materiais e espaços) que favoreçam o desenvolvimento cognitivo e a criatividade, na formação em áreas específicas da Educação Artística.
This research aims to understand the reasons that are linked to the lack of recognition of the role of arts in the elementary school. This research was motivated by the need to fill the gaps found in the teaching of arts in the educational system in the county of Santa Catarina, to deepen the knowledge of the chosen topic, and understand how to place the teaching-learning process of arts education in elementary schools. It was also driven by our recognition of the importance of artistic education in the integral development of the individual, through our awareness of the need to integrate artistic education contents in other subjects, with a view to interdisciplinarity, facilitating the assimilation of contents (of arts and not only, of all the areas involved) throughout the teaching-learning process of the student. We used the interpretative methodology on which the case studies are usually based, using qualitative and descriptive techniques. In collecting the data, different techniques have been used, including observation, interview, questionnaire and document analysis. Thus, participants of this study were 4 teachers and 120 students who teach in / attend compulsory elementary education. It is concluded that Artistic Education is one of the preferred subjects of the students, as well as being a facilitator of learning contents and competences of other subjects; it helps in the cognitive, creative, expressive and socio-emotional development of the students. A reflection on artistic education in Cape Verde is still necessary and urgent, in which one can count on the involvement of all in the educational process, considering all the social, economic, religious, ideological and cultural characteristics in its multiple dimensions, so that it can be transformed into a less abstract and more meaningful and stimulating process for the student so that some of the difficulties encountered can be minimized by creating conditions (human resources, materials and spaces) that favor cognitive development and creativity in training in specific areas of Arts Education.
Kel trabdju li ta pritende konprende kuzé ki sta ligadu ku falta di rikonhesimentu di papel di arti na insinu básiku. Es studu foi fetu pamodi ten un nisisidadi di prenxe lakunas ki ta izisti na insinu di arti na sistema idukativu na konselhu di Santa Katarina, pa prufunda konhesimentus dentu di kel tema li, mas tanbe pa konprende modi ki debe kontise prusesu di insinu-aprendizajen di Idukason Artístika na skolas básiku. Kel studu li inda foi stimuladu pa nos rekonhesimentu di inportânsia ki Idukason Artístika ten na dizenvolvimentu integral d´un indivídu, mas tanbe pa konsênsia di nisisidadi di integrason di kontiúdus di Idukason Artístika na otus disiplinas, ku objetivu di promove interdisiplinaridadi, ki ta fasilita asimilason di kontiúdus (di artis i non só, di tudu árias involvidu) na dikorer di prusesu di insinu-aprendizajen di alunu. Duranti invstigason utilizadu metodolojia interpretativa ki normalmenti ta bazia na studus di kazu, n´undi aplikadu téknikas kualitativa, diskritiva. Pa rikodje dadus utilizadu diferentis téknika, sima observason, intrivista, kestionáriu, i tanbe análizi di dukumentus. Nes studu, partisipa 4 prufesoris i 120 alunus di insinu báziku obrigatóriu. Nu ta konklui ma Idukason Artístika e un di kes disiplinas prifiridu di alnus, pamodi alén d´e ta sirbi di fasilitador di aprendizajen di kontiúdus i konpetêsias di otus disiplinas, e ta djuda na dizenvolvimentu kognitivu, kriativu, spresivu i sósio-emosional di alunus. Tanbe mesti fazedu un refleson urjenti sobri Idukason Artístika na Kabu Verdi, undi nu ta pode konta ku involvimentu di tudu algen na prusesu idukativu, pa konsidera tudu karatirístikas sosial, ekonómiku, rilijiozu, idiolójiku i kultural, na ses diferetis dimenson, ku objetivu di transforma-l n´un prusesu menus abstratu i mas signifikativu i stimulanti pa alunu di manera ki ta konsigi minimiza alguns di kes difikuldadis ki atxadu, atravez di kriason di kondisons (rikursus umanus, material i spasu) ki ta favorese dezenvolvimentu kognitivu kriatividadi na formason dentu di árias spesífiku di Idukason Artístika.
Description: Dissertação de Mestrado em Educação Artística apresentada na Escola Superior de Educação do Instituto Politécnico de Viana do Castelo
URI: http://hdl.handle.net/20.500.11960/2160
Appears in Collections:ESE - Dissertações de mestrado

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
Arlinda_Lima.pdf2.04 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.